TKB 100 yaşında

 

“Kadınlığı, düşünce ve sosyal alanlarda yükselterek medeni ve gelişmiş bir onura ulaştırmak” amacıyla yola çıkan Türk Kadınlar Birliği bir asırı geride bıraktı.

Kadınları evin dışında çalışma hayatına cesaretlendirmek ve üretici bir hale getirmek, sanayi ve yerli ürünlere karşı istekli olmaya cesaretlendirmek ve üretici bir hale getirmek için çalışarak, konferanslar düzenleyerek, müsamereler hazırlayarak, serbest halk dersaneleri açarak ve eserler yayınlayarak çaba göstermek hedefini kendine misyon edinen TKB; 7 Şubat 1924 yılında kurulmuştu.

İstanbul’da kurulan ve ilk başkanlığını Nezihe Muhiddin’in yaptığı TKB; sonraki yıllarda dernek statüsüne alındı. Dünyada bir çok devletin tarihinden daha eskilere dayanan Türk Kadınlar Birliği; aydınlanma ve çağdaşlaşma için mücadele veren kadınların güçlerini birleştirdikleri merkez konumuna geldi.

Cumhuriyetin kurucusu, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk, “Dünyada her şey kadının eseridir. Kadınlarımız eğer milletin gerçek anası olmak istiyorlarsa, erkeklerimizden çok daha aydın ve faziletli olmaya çalışmalıdırlar.”demişti.

TKB’nin kurucusu Nezihe Muhiddin; “Cumhuriyetin gereği olarak Türk kadınının millet camiası arasında mevkiini belirlemek ve açıklığa kavuşturmak zorunda olduğunu” belirtiyordu.

TKB’NİN KURUCULARI;

İstanbul merkezli kurulan birliğin ilk Başkanı Nezihe Muhiddin

Sorumlu Heyet Üyesi: Nimet Rumeyde

Sekreter : Media mazhar

Danışmanlar: Aliye Esad, Güzide Osman

Üyeler ise: Latife Bekir, Faize Atıf, Şadiye Afife, Güzide Osman, İffet İhsan, Kıbrıslı Azize, Seniye İzzettin, Zeliha Ziya, Mahbule Ömer, Halet Şükrü, Muhsine Salih, Tuğrul, Naile Vahap, Seniye Emrullah, Sabiha Zekeriye Sertel ve  Şukufe Nihal

KADIN YOLU DERGİSİ

Kuruluşunun ardından TKB, Kadın Yolu Dergisi’ni yayın hayatına kazandırdı. Haftalık olarak yayınlanan dergide, TKB’nin istekleri dile getirilmişti.

1925’in Temmuz ayında Kadın Yolu Dergisi’nde yayınlanan bildirinin ardından 1926’da Medeni Kanun yürürlüğe girdi.

Bu kanun sayesinde; Türk kadınına hem aile içinde hem de birey olarak eşit haklar tanındı. Medeni kanunun ardından kadınlara siyaset kapısını açan Belediye Yasası 1930 yılında kabul edildi. 8 Şubat 1935 yılında ise TBMM’nin 5.döneam seçimleri sonucu 17 kadın milletvekili olarak meclise girdi.

1936 yılında yürürlüğe giren İş Kanunu ile de kadınların çalışma hayatına düzenleme getirildi. Böylelikle kadınlar hem seçme ve seçilme hakkı ile birlikte çalışma hayatına katılma hakkını da elde etmiş oldu.

MAKBULE DIBLAN

Cumhuriyet döneminde Türk Kadını’nın sosyal-ekonomik ve siyasi hayatta yerini almasında etkili olan TKB; bu anlamda önemli bir kadın örgütü olarak tarihteki yerini aldı.

Adana; sosyal ve siyasal alanda kadını hemen kabul edip benimseyen şehirlerden biri olurken; 8.dönem milletvekili olan Makbule Dıblan 1949 yılında Türk Kadınlar Birliği Adana Şubesi’ni kurup, faaliyete geçirmiş ve ilk başkanlığı üstlenmiştir.

İLK VE ORTAOKUL YAPILDI

Güler Gülmen, Süheyla Gökbuket, Güntaç Özkan, Ayşe Birgölge ve son olarak Dudu Nermin TKB Adana Şube Başkanlığı görevini yürüttü. Ayşe Birgölge’nin başkanlığı döneminde, 1983 yılında Hocalı Köyü’ne ilk ve ortaokul yapılarak Milli Eğitim Bakanlığı’na bağışlandı.