Son yıllarda üretimi Anadolu’nun farklı coğrafyasında giderek artan ve kırsal turizmin canlanmasında önemli bir etmen olarak görülen lavanta kadın kooperatiflerinin de en çok ilgi gösterdiği ürün oldu.

Adana’nın kırsal ilçesi Feke’de 5 yıl öncesinde hem tarımsal kuraklıkla mücadele için hem de girişimci kadınların aile ekonomisine katkıda bulunmaları için başlayan lavanta üretimi ilçenin Tapan yöresinde kısa sürede lavanta vadisi oluşturdu. 2-3 kadın girişimci ile başlayan lavanta üretimi bugün 40’a çıkarken, yörede yaklaşık 200 dekar alanda lavanta üretimi yapılıyor.

Geçimleri daha çok küçükbaş hayvancılık olan yöre kadınları gerek İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün gerekse belediyelerin fide desteği ile 5 yıl öncesinde kıraç tarlalarına lavanta dikmeye başladı. Lavantaların mor renkli çiçeklerinin açmasıyla tarlalar adeta film platosuna dönüşürken, yöreyi saran güzel koku ise yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmeye başladı.

Tapan yöresinde ilki gerçekleştiren kadınlar Girişimci Kadınlar Tapaneli Kadın Kooperatifi’ni kurarak birlikte hareket edip geleceğe emin adımlarla ilerlemeye başladı. Ürettikleri onlarca dönüm lavantanın çayını, reçelini, kolonyasını ve buketini yaparak çocuklarının geleceği için adım atan kadınlar, ürünlerini Türkiye’deki zincir marketlere de satmaya başladı. Lavantaya olan ilgiyi gören kadınlar bir yandan kooperatife üye olmaya bir yandan da lavantayı bölgede çoğaltmaya devam ediyor. Son olarak Adana İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) desteğiyle 4 kadın girişimciye 5’er dekardan 20 dekar daha lavanta dikimi yaptırdı.

5 dekarlık tarlasına Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) desteğiyle lavanta diken Bediye Arı, komşularının daha önce lavanta işine başladıklarını ve kendilerinin de orada gördükten sonra proje kapsamında yapmak için başvuruda bulunduklarını belirterek, “Lavantalar yetişmeye başlayınca kırsal turizm için gerekli olan altyapıyı hazırlayacağız. Lavantaların çiçeklerini yaş olarak satıp aile bütçesine katkıda bulunacağım” dedi.

Tenkerli Mahallesinden Yeter Ocak ise Girişimci Kadınlar Tapaneli Kadın Kooperatifi’ne üye olduğunu bu yıl 5 dekar alanı lavantaya çevirdiğini ifade etti. Yetiştirdiği lavantayı yaş olarak satmayı planladığını kaydeden Ocak, “Bölgede lavantanın yaygınlaşmasıyla buraya gelenlerin sayısı da artacak.” şeklinde konuştu. 

Girişimci Kadınlar Tapan Eli Kadın Kooperatifi Başkanı Hilal Köz ise gerek belediyelerin gerekse Tarım ve Orman Bakanlığı’nın projeleri sayesinde Feke ilçesinde lavanta üretiminin yaygınlaştığını belirterek, “Biz ilk olarak Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Genç Çiftçi Projesi ile 4 arkadaş lavanta üretimine başladık. Daha sonra farklı projelerle 40’a yakın lavanta bahçesi oldu. Kırsal turizme çok büyük destek veriyor. Geçen yıl pandemiye rağmen fazlasıyla ziyaretçi vardı. Bu bölgeyi yamaç paraşütü, lavanta bahçeleri gezisi ile kırsal turizm bölgesi yapmayı planlıyoruz. Hedefimiz gelen ziyaretçilerin bir gün de olsa kalmasını sağlayacak konaklama imkanlarını sunmak.” şeklinde konuştu.

Girişimci kadınlarla birlikte yeni tesis edilecek olan lavanta bahçelerine fide dikimi yapan Feke Kaymakamı Vahit Yılmaz ise kadın kooperatifi üyelerinin ilk bahçeyi 2017 yılında kurduğunu belirterek, “Amacımız sade bir gelir elde etmekten ziyade bölgede sürdürülebilir bir kalkınmayı amaçlıyoruz. Şu anda ciddi bir turizm potansiyeli oluşmuş durumda. Bundan sonra bunu bir kültür olarak yaygınlaştırmayı düşünüyoruz.” dedi.