Tiroid, halk arasında genellikle bir hastalık adı olarak biliniyor. Aslında boğazda yer alan bir organ olan ve vücutta pek çok fonksiyonun düzenlenmesini sağlayan hormonların üretiminden sorumlu tiroid bezi, insan vücudunda hayati derecede önemli görevler üstleniyor.

Tiroid hastalıklarının görülme sıklığının ülkemizde oluşan farkındalık sonucu gün geçtikçe arttığını belirten Medline Adana Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Aktaş, bu organın ürettiği hormonların eksikliği ya da fazlalığının bireylerde ciddi rahatsızlıklara neden olabileceğini belirterek rastlanan başlıca tiroid hastalıkları hakkında bilgiler verdi.

Hipertiroidi

Tiroid bezinin çok çalışmasına bağlı olarak kanda tiroid hormonlarının fazlalığıyla ortaya çıkan bir durumdur. Hastalarda ellerde titreme, terleme, aşırı sinirlilik, çarpıntı, sıcağa tahammülsüzlük, deride incelme, bağırsak hareketlerinde artış ve istemeden kilo kaybı ile kendini gösterir. Özellikle ileri yaşlarda kalpte ritim bozukluğunun en önemli sebeplerinden biridir.

Hipotiroidi

Tiroid bezinin yavaş çalışmasına bağlı olarak kanda tiroid hormonlarının az olması sonucunda görülür. Hipotiroidide halsizlik, yorgunluk, saçlarda dökülme, saçlarda ve tırnaklarda kuruluk, dilde büyüme, kabızlık hastalardaki başlıca şikâyetlerdir. Rastlanan en büyük sorun ise genellikle kilo alma ve diyet yapılmasına rağmen kilo verememedir. Kadınlarda âdet düzensizlikleri görülebilir. Ayrıca metabolizmadaki yavaşlamaya bağlı olarak kolesterol bozuklukları da ortaya çıkabilir. Tiroid bezinin hem yavaş çalışması hem de hızlı çalışması hipertansiyon başta olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkartır.

Tiroid nodülleri

Tiroid bezi dokusu içinde oluşan, farklı yapıda ve değişik büyüklüklerdeki kitlelerdir. Nodüller genellikle 2 santimi geçmeden çıplak gözle dışardan görülemezler. Tiroid nodüllerinin çok büyük kısmı iyi huyludur. Bu nodüllerin hastaların ancak yüzde 5 ila 10’unda kanser riski taşıdıkları söylenebilir. Bundan dolayı kanser riski az da olsa, hastaların mutlaka yakın doktor takibi altında olması önerilir.

Tiroid bezinin büyümesi

Tiroid bezi büyümesinin en önemli bulgularından birisi boyunda, âdem elması denilen çıkıntının hemen altında olan kabalaşma ve büyümenin belirginleşmesidir. İyot eksikliği ise tiroid bezinde görülen büyümenin başlıca nedenlerindendir. Coğrafi olarak iyot eksikliği olan bölgelerde guatr hastalığına oldukça sık rastlanır. Diğer nedenler ise tiroid bezinde iltihaplanma ve tiroid nodülleri olarak sıralanabilir.

Tiroid bezinin büyümesi sorunlara yol açıyor

Tiroid bezi büyüdüğünde hastalarda çeşitli yakınmalar ile kendini belli eder. Bunlarda ilki solunum zorluğudur. Hastada boğuluyormuş hissi uyandıran solunum zorluğu gelişebilir. Bunun nedeni tiroid bezinin kelebek şeklinde olup, büyüyerek her iki kanadının ya da bir kısmının soluk borusuna baskı yapmasıdır. Diğer bir belirti ise yutma güçlüğüdür. Soluk borumuzun hemen arkasında yemek borusu bulunur. Eğer tiroidde büyüme oluşursa yemek borusuna baskı yapacağından yutma güçlüğü görülebilir. Baş ağrısını da diğer bir belirti olarak saymak mümkündür. Beyne giden damarlar boyun bölgesinden geçtiği için büyümüş tiroid bezi bu damarlara baskı yapacağından bu durum baş ağrısına yol açabilir.

Tiroid hormonlarının düzenlediği başlıca önemli vücut fonksiyonları

• Kalp hızı
• Vücut ağırlığı
• Âdet döngüsü
• Nefes
• Kas gücü
• Vücut ısısı
• Kolesterol seviyeleri
• Santral ve periferik sinir sistemleri